Pakiet Mobilności to jedna z największych reform w transporcie drogowym w Unii Europejskiej w ostatnich latach. Zmiany te mają istotny wpływ na funkcjonowanie firm transportowych, szczególnie tych zajmujących się przewozami międzynarodowymi. W niniejszym artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty nowych przepisów i podpowiadamy, jak dostosować się do nich, aby zachować konkurencyjność na rynku.

Czym jest Pakiet Mobilności?

Pakiet Mobilności to zbiór przepisów prawnych przyjętych przez Unię Europejską, mających na celu poprawę warunków pracy kierowców oraz zapewnienie uczciwej konkurencji na rynku transportowym. Przepisy te są wprowadzane etapowo, a ich pełne wdrożenie jest rozłożone na kilka lat.

Pakiet Mobilności obejmuje trzy główne obszary:

  • Dostęp do rynku i zawodu przewoźnika drogowego
  • Czas pracy i odpoczynku kierowców
  • Delegowanie pracowników w sektorze transportu drogowego

Każdy z tych obszarów wprowadza istotne zmiany, które mają wpływ na codzienne funkcjonowanie firm transportowych.

Kluczowe zmiany w przepisach

1. Obowiązkowy powrót pojazdu do bazy

Jedną z najbardziej kontrowersyjnych zmian jest obowiązek powrotu pojazdu ciężarowego do państwa siedziby przedsiębiorstwa co najmniej raz na 8 tygodni. Przepis ten ma na celu ograniczenie tzw. firm "skrzynek pocztowych", które rejestrowane są w krajach o niższych kosztach, ale faktycznie operują w innych państwach.

Dla firm transportowych oznacza to konieczność reorganizacji tras i harmonogramów, aby uwzględnić regularne powroty pojazdów do bazy. Może to generować dodatkowe koszty związane z pustymi przebiegami oraz ograniczyć elastyczność w planowaniu zleceń transportowych.

2. Nowe zasady dotyczące kabotażu

Pakiet Mobilności wprowadza także zmiany w przepisach dotyczących kabotażu, czyli przewozów wykonywanych na terytorium innego kraju członkowskiego UE:

  • Utrzymano limit 3 operacji kabotażowych w ciągu 7 dni
  • Wprowadzono obowiązkowy 4-dniowy "okres cooling-off" (przerwy) przed podjęciem kolejnych operacji kabotażowych w tym samym kraju tym samym pojazdem

Dla przewoźników oznacza to konieczność dokładniejszego planowania tras i ładunków, aby efektywnie wykorzystać możliwości kabotażu, jednocześnie przestrzegając nowych ograniczeń.

3. Delegowanie kierowców

Nowe przepisy doprecyzowują zasady dotyczące delegowania kierowców, co wiąże się z obowiązkiem wypłaty wynagrodzenia zgodnego z przepisami kraju, w którym kierowca wykonuje przewóz. Główne zmiany obejmują:

  • Objęcie przepisami o delegowaniu kierowców wykonujących operacje kabotażowe i cross-trade (przewozy między dwoma państwami członkowskimi innymi niż państwo siedziby przewoźnika)
  • Wyłączenie z przepisów o delegowaniu przewozów tranzytowych oraz przewozów bilateralnych (z kraju siedziby do innego kraju i z powrotem)
  • Wprowadzenie obowiązku zgłaszania delegowania za pośrednictwem unijnego systemu IMI

Dla firm transportowych oznacza to zwiększenie obowiązków administracyjnych oraz konieczność znajomości przepisów dotyczących wynagrodzeń we wszystkich krajach, w których wykonują przewozy.

4. Zmiany w czasie pracy i odpoczynku kierowców

Pakiet Mobilności wprowadza także modyfikacje w przepisach dotyczących czasu pracy i odpoczynku kierowców:

  • Zakaz odbierania regularnego tygodniowego odpoczynku (45 godzin) w kabinie pojazdu – kierowca musi mieć zapewnione odpowiednie zakwaterowanie z dostępem do sanitariatów
  • Możliwość przedłużenia czasu jazdy o 1 godzinę (lub 2 godziny w wyjątkowych przypadkach), aby dotrzeć do bazy lub miejsca zamieszkania kierowcy
  • Obowiązek powrotu kierowcy do domu lub bazy przynajmniej raz na 4 tygodnie (lub po dwóch skróconych odpoczynkach tygodniowych)
  • Wprowadzenie zasady "dwóch skróconych tygodni z rzędu" – możliwość wykorzystania dwóch skróconych odpoczynków tygodniowych pod warunkiem odebrania odpowiedniego odpoczynku wyrównawczego

Zmiany te mają na celu poprawę warunków pracy kierowców, ale jednocześnie nakładają na firmy transportowe nowe obowiązki organizacyjne i finansowe.

5. Inteligentne tachografy

Pakiet Mobilności wprowadza obowiązek stosowania inteligentnych tachografów drugiej generacji, które automatycznie rejestrują przekraczanie granic oraz inne istotne dane. Harmonogram wprowadzania nowych tachografów obejmuje:

  • Od sierpnia 2023 r. – obowiązek instalacji w nowo rejestrowanych pojazdach
  • Do końca 2024 r. – obowiązek wymiany w pojazdach wykonujących przewozy międzynarodowe wyposażonych w tachografy analogowe lub cyfrowe pierwszej generacji
  • Do 2025 r. – obowiązek wymiany we wszystkich pojazdach wyposażonych w tachografy cyfrowe drugiej generacji

Dla firm transportowych oznacza to konieczność zaplanowania i uwzględnienia w budżecie kosztów wymiany tachografów w swojej flocie.

Jak przygotować firmę do nowych przepisów?

Wdrożenie Pakietu Mobilności stanowi duże wyzwanie dla firm transportowych, ale odpowiednie przygotowanie może pomóc zminimalizować negatywne skutki i wykorzystać nową sytuację prawną jako przewagę konkurencyjną. Oto kilka kluczowych działań, które warto podjąć:

1. Audyt i aktualizacja procesów operacyjnych

Przeprowadź szczegółowy audyt swoich procesów operacyjnych i dostosuj je do nowych wymogów:

  • Zrewiduj planowanie tras uwzględniając obowiązkowe powroty pojazdów do bazy
  • Dostosuj harmonogramy pracy kierowców do nowych przepisów o czasie pracy i odpoczynku
  • Opracuj strategie minimalizacji pustych przebiegów
  • Wdrożyj procedury zapewniające odpowiednie zakwaterowanie dla kierowców podczas regularnych odpoczynków tygodniowych

2. Inwestycje w technologie i systemy informatyczne

Nowoczesne narzędzia technologiczne mogą znacząco ułatwić dostosowanie się do nowych przepisów:

  • Zainwestuj w zaawansowane systemy zarządzania transportem (TMS), które uwzględniają wymogi Pakietu Mobilności
  • Zaplanuj wymianę tachografów na inteligentne tachografy drugiej generacji
  • Wdrożyj narzędzia do automatycznego raportowania delegowania kierowców
  • Wykorzystaj systemy optymalizacji tras, które uwzględniają nowe ograniczenia

3. Szkolenia dla pracowników

Zapewnienie odpowiedniego przeszkolenia pracowników jest kluczowe dla skutecznego wdrożenia nowych przepisów:

  • Przeszkolenie kierowców z nowych przepisów dotyczących czasu pracy i odpoczynku
  • Przeszkolenie spedytorów i planistów z nowych ograniczeń w planowaniu tras
  • Przeszkolenie pracowników administracyjnych z obowiązków związanych z delegowaniem kierowców

4. Analiza kosztów i dostosowanie cenników

Nowe przepisy mogą generować dodatkowe koszty, które warto uwzględnić w swoich cennikach:

  • Przeprowadź szczegółową analizę wpływu nowych przepisów na koszty operacyjne
  • Zaktualizuj cenniki usług transportowych uwzględniając dodatkowe koszty
  • Przygotuj przejrzystą komunikację dla klientów wyjaśniającą powody ewentualnych zmian w cenach

Podsumowanie

Pakiet Mobilności wprowadza istotne zmiany w funkcjonowaniu firm transportowych w Unii Europejskiej. Choć dostosowanie się do nowych przepisów stanowi wyzwanie, odpowiednie przygotowanie może pomóc zminimalizować negatywne skutki i wykorzystać nową sytuację jako szansę na poprawę pozycji konkurencyjnej.

W RisprRiesp aktywnie dostosowujemy nasze procesy i systemy do nowych wymogów, aby zapewnić naszym klientom nieprzerwaną wysoką jakość usług transportowych w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Zapraszamy do kontaktu, jeśli mają Państwo pytania dotyczące wpływu Pakietu Mobilności na realizację Państwa zleceń transportowych.